Plastik plastikowi nierówny...

Wynosząc kolejny worek z plastikowymi opakowaniami do kontenera na śmieci - właściwego oczywiście na ten rodzaj odpadów;) - sięgam czasami pamięcią do czasów dzieciństwa. Wtedy nie musiałem jako grzeczny  synek takich czynności wykonywać, gdyż... nie było plastików! Pomyślcie: jak wtedy bez nich ludzie żyli? Płócienne torby na zakupy, szklane opakowania, szary papier, a w warunkach domowych: gazety.... I jakoś nikt się nie przejmował, że farba drukarska jest trująca. Ważne, że było co w nie zawijać!

Dzisiaj? Tak ogólnie rzecz ujmując: tworzywa nazywanego ogólnie plastikiem - do wyboru, do koloru. Co za wygoda!
Lecz, jak to w większości aspektów naszego życia bywa, zawsze jest jakieś ALE. Jakie tym razem? Otóż, jak w tytule: plastik plastikowi nierówny. Niektóre jego rodzaje są lub mogą być /pod działaniem pewnych czynników, np. słońca/ dla naszego zdrowia naprawdę groźne...

Oznaczenia - rodzaje

Pierwsze znaki identyfikujące polimer zastosowany do produkcji opakowań z tworzyw sztucznych wprowadziło (w 1988 r.) Amerykańskie Stowarzyszenie Przemysłu Tworzyw Sztucznych. System identyfikacji (Resin Identyfication Code - RIC) przyjął się powszechnie również w Europie i został zaaprobowany przez Europejskie Stowarzyszenie Producentów Tworzyw Sztucznych jako dobrowolny sposób identyfikacji tworzyw sztucznych. 

Znak identyfikacyjny składa się z cyfry kodowej 

określonego tworzywa sztucznego wpisanej 

w trójkąt utworzony ze strzałek 

oraz symbolu literowego tego tworzywa.

Znak identyfikacyjny określa rodzaj zastosowanego polimeru i nie jest oraz nie może być utożsamiany z symbolem przydatności do ponownego przetwórstwa (recyklingu). Jest stosowany jako środek pomocniczy przy sortowaniu odpadów tworzyw sztucznych w celu usprawnienia odzysku surowców wtórnych. Najczęściej jest nanoszony na opakowaniach sztywnych o pojemności powyżej 200 cm3 i masie powyżej 50 g.


1 – PET      -->  politereftalan etylenu

Używany jest do produkcji jednorazowych opakowań do żywności, jednorazowych butelek i jednorazowych naczyń. Typowym opakowaniem PET są butelki do wody smakowej, źródlanej i mineralnej.
Komentarz opublikowany w Environmental Health Perspectives w kwietniu 2010 roku sugeruje, że PET może podczas zwykłego użytkowania wytwarzać związki chemiczne zwane ksenoestrogenami i zaleca dalsze badania na ten temat.
Ksenoestrogeny mogą zaburzać funkcjonowanie organizmu, m. in. równowagę hormonalną; obecne w wodzie pitnej podejrzewane są również o powodowanie zaburzeń płodności u mężczyzn oraz zaburzeń w kształtowaniu płci w życiu płodowym.




2 – HDPE       -->  polietylen o dużej gęstości

Polietylen o dużej gęstości uważany jest za jeden  bezpieczniejszych plastików, może być stosowany do powtórnego użycia.
Posiada dużą odporność na naprężenia, uderzenia, zużycie;  jest sztywny i odporny na czynniki chemiczne.


                         3 – PVC        -->  polichlorek winylu


- bardzo powszechny, używany do wyrobu m.in. folii do pakowania żywności. PVC jest szkodliwy dla zdrowia i może wydzielać toksyny. W procesie spalania polichlorku winylu wytwarzają się bardzo groźne dla zdrowia związki chemiczne zwane dioksynami, które są czasami bardziej niebezpieczne od cyjanku potasu.


                        4 – LDPE          -->  polietylen o małej gęstości 


- używany do produkcji wielu rodzajów opakowań do żywności, jest dpuszczony do powtórnego użytku i bezpieczniejszy niż wiele innych plastików, ale nie tak bezpieczny jak tworzywa nr 2 i 5. Ma mniejszą odporność naprężeniową, ale lepszą plastyczność i giętkość niż HDPE, jest bardziej elastyczny - ale to kosztem niższej przezroczystości.



                          5 – PP          -->     polipropylen


- przykładowe zastosowanie: wykładziny cystern do mleka, napełniane na gorąco puszki, słoje i butelki, pojemniki i różne opakowania, w tym również z folii. Razem z tworzywem nr 2 (HDPE) uznawany jest za jeden z najbezpieczniejszych plastików.




                          6 – PS         -->   polistyren 


- najbardziej znany w formie spienionej czyli jako styropian. PS wydziela toksyny i nie powinien być stosowany jako opakowanie do żywności. I rzadko stosowany jest do tego celu ze względu na mniejszą odporność chemiczną od polietylenu, ale jest obecny np. w przykrywkach do jednorazowych kubków na kawę.




7 – INNE
- nie do powtórnego użycia. W tej kategorii znajduje się wiele szkodliwych związków, m.in. także bardzo toksyczny bisfenol A (BPA), który może przyczyniać się do zachorowania na schizofrenię, depresję czy chorobę Alzheimera. Ponadto jedząc lub pijąc żywność, która miała kontakt z BPA narażamy się na zaburzenia układu nerwowego i hormonalnego. W żadnym wypadku nie można ich używać w kuchenkach mikrofalowych, które zwielokrotniają przenikanie BPA do żywności.


Można śmiało stwierdzić, iż plastiki dzisiaj są wszechobecne. Skoro tak, nie wywiniemy się od kontaktu z nimi. Warto więc pamiętać o podstawowych zasadach obcowania z tymi chemicznymi tworami:

1.
Nie wystawiajmy butelek plastikowych PET z napojami na działanie słońca. Szczególnie podczas naszego wypoczynku, gdzie takie butelki poddane promieniowaniu UV słońca potrafią wydzielać szkodliwe toksyny do znajdującego się wewnątrz napoju.

2.
Do przechowywania żywności używajmy tylko plastików oznaczonych cyfrą 2 (HDPE) i 5 (PP). Plastików z pozostałych grup nie używajmy do przechowywania żywności, ale pamiętajmy o ich recyklingu.

3.
Nie używajmy ponownie butelek PET i nie podgrzewajmy w mikrofalówce żywności na tackach, na których ta żywność była kupiona. Chyba, że na opakowaniu zaznaczono, że nadaje się do tego celu.

4.
Nie podgrzewajmy w mikrofalówkach żywności w opakowaniach zawierających bisfenol (grupa 7), nie wlewajmy do nich gorących płynów i nie zmywajmy w zmywarkach.

5.
Wszystkie opakowania plastikowe używajmy zgodnie z instrukcją zawartą na opakowaniu (oznaczenia dotyczące temperatury, zmywarki itp).


* * *

źródła:
http://opakowania.com.pl/Wiadomo%C5%9Bci/Znaki-identyfikuj%C4%85ce-materia%C5%82-opakowania-26182.html
http://pl.wikipedia.org/wiki
http://www.hpeplasticextrusions.com/polyethyleneextrusionsmini.html
http://www.ukrytaprawda.com/butelki-i-opakowania-plastikowe-dobre-zle-i-najgorsze/